Program
Krzysztof Penderecki
„Czarna Maska” opera w 1 akcie wg dramatu Gerharta Hauptmanna

Wykonawcy
Marin Alsop – dyrygentka
NOSPR
Chór NFM
Lionel Sow – kierownictwo artystyczne Chóru NFM
Artur Koza – przygotowanie Chóru NFM
Georg Zlabinger – reżyseria
Néstor Bayona – asystent dyrygenta, pianista korepetytor
Tadeusz Szlenkier – tenor (Silvanus Shuller)
Yeree Suh – sopran (Benigna)
Joanna Kędzior – sopran (Arabella)
Jennifer Johnson Cano – mezzosopran (Rosa Sacchi)
Patrick Vogel – tenor (Jedidja Potter)
Nathanaël Tavernier – bas (Francois Tortebat)
Ewa Tracz – sopran (Daga)
Tómas Tómasson – baryton (Löwel Perl)
Patrick Alexander Keefe – bas–baryton (Robert Dedo)
Dariusz Machej – bas (Plebanus Wendt)
Mateusz Zajdel – tenor liryczny (Hadank)
Remigiusz Łukomski – bas (Graf Ebbo)
Magdalena Pluta – alt (Gräffin Laura)
Piotr Maciejowski – tenor (Schedel)
Jan Żądło – bas (Dr. Knoblochzer)
Justyna Ołów – mezzosopran (Schwarzer Tod)

Otrzymawszy w 1982 roku zamówienie Festiwalu w Salzburgu na napisanie opery, Krzysztof Penderecki chciał początkowo zaadaptować Pannę Julię Strindberga albo głośnego w owym czasie Amadeusza Petera Shaffera, odrzucił jednak te pomysły, gdy tylko natknął się na wyszperaną przypadkiem Czarną maskę Hauptmanna.
Od razu odkrył w tej sztuce wprost idealny materiał literacki dla aktualnych zamierzeń artystycznych. Odpowiadała mu przede wszystkim jedność miejsca i czasu – fakt, że cała akcja rozgrywa się w ciągu jednego popołudnia i wieczoru, i w pomieszczeniu zamkniętym, wprawdzie przestronnym, niemniej swoiście klaustrofobicznym.
Ponadto inspirował go istniejący w sztuce „akustyczny” drugi plan – dochodzące z zewnątrz rozmaite hałasy i dźwięki: a to wrzawa krążącego wokół domu pochodu karnawałowego, a to kuranty kościelne, a to zwykłe, lecz pełne niepokoju odgłosy stukania, szmery i pospolite wrzaski. Mogła z tym korespondować wariacka muzyka Hadanka wykonywana na scenie oraz oratoryjne Dies irae i liczne motywy, frazy chorałów i pieśni religijnych podejmowane przez występujące postaci.
Krótko mówiąc, sztuka stwarzała ogromne pole do popisu dla kompozytora, który w tok muzycznej narracji mógł wplatać zarówno kryptocytaty z muzyki dawnej, średniowiecznej i barokowej, jak i autocytaty z dzieł własnych napisanych wcześniej, takich jak Polskie Requiem czy Te Deum.
Tak więc libretto nie stanowiło właściwie problemu. Dostosował po prostu tekst sztuki do potrzeb widowiska operowego. Polegało to z jednej strony na dokonaniu odpowiednich skrótów (usunięto mniej więcej jedną czwartą tekstu – głównie wypowiedzi na tematy historyczne, religijno-filozoficzne i społeczne), a z drugiej – na wprowadzeniu różnego rodzaju powtórzeń i tak zwanych refrenów. Zmieniono też nieco zakończenie – na bardziej radykalne i wyraziste. W wersji operowej, poza Perlem, „Żydem wiecznym tułaczem”… nie pozostaje przy życiu nikt.
Antoni Libera

Czas trwania koncertu: ok. 100 minut

*******

Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.